پرسكاري از قديمترين فرآيندهاي صنعتي ميباشد. فرآيند پرسكاري شامل انواع كارهاي شكل دهي مواد و فلزات، سوراخ كردن، كشيدن، خم كردن، حكاكي، پرچزني، برش قسمتهاي اضافي، جفت كردن قطعات و صاف كردن سطوح فلزات با استفاده از قالبهاي ضربه زننده ميباشد.
هنگامي متصديان مربوطه اين كار از خطرات و حوادث ناشي از اينگونه ماشينها محفوظ خواهند ماند كه :
- پيشبينيهاي لازم تدارك ديده شده باشد.
- روشهاي ايمني كار رعايت شوند.
حوادثي كه در ارتباط با اين دستگاه احتمال وقوع دارد عبارتند از:
- دادن فرمان نابجا،
- وارد كردن فشار بيش از حد به ماشين،
- عدم نصب صحيح قالبها در جايگاه مخصوص،
- عدم نگهداري صحيح ماشين،
- روغنكاري نامرتب و…
اصول كلي ايمني دستگاههاي پرس:
۱ـ اصولاً هر دستگاه پرس ميبايست براساس ضوابط و مشخصات فني خاصي بر طبق استاندارد شناخته شده طراحي و ساخته شود.
۲ـ كيفيت مواد و قطعات متشكله و ادوات برقي دستگاه بايد به نحوي انتخاب و بكار برده شود كه نتايج حاصل از آزمايشات مربوطه قابل قبول باشد.
۳ـ هر دستگاه پرس بايد داراي پلاك شناسايي و مشخصات فني دستگاه حاوي اطلاعات زير باشد. تناژ، وزن دستگاه، تعداد ضربه در دقيقه، نام سازنده (شركت سازنده) و ….
۴ـ هر دستگاه پرس بايد مجهز به سيستمها و وسائل ايمني لازم كه طبق استاندارد تعيين شده باشد.
۵ـ هر دستگاه پرس بايد داراي دفترچهاي حاوي اطلاعات مورد نياز از قبيل طريقه نصب، راهاندازي، انجام تغييرات و سرويسهاي لازم و ساير مشخصات فني باشد.
وسائل و تجهيزات ايمني در ارتباط با منطقه خطر دستگاه:
ـ پرسها بايد مجهز به سويئچ يا وسيله مناسبي باشند كه در وضعيت توقف دستگاه آن را قفل نمايد و راهاندازي دستگاه بدون آن ممكن نباشد.
ـ هر دستگاه پرس بايد مجهز به وسيله فرمان در دكمه (برقي، پنوماتيكي) باشد كه به طور همزمان و به صورت تك ضربه عمل نمايند در بعضي از پرسهاي مكانيكي اين وسيله به صورت اهرم مكانيكي است كه به صورت همزمان فرمان ميگيرد.
ـ دستگاه پرس بايد داراي ترمزهاي مطمئن و مؤثر باشد.
ـ كليه پرسها بايد به سيستم تك ضربه مجهز باشند به نحوي كه در حين فرمان پس از هر ضربه پرس متوقف گردد.
ـ دستگاههاي پرس بايد فرمان پايي (پدال) داشته باشند تا در مواقعي كه امكان استفاده از سيستم فرمان در دكمه وجود ندارد از آن استفاده شود. اين پدال بايد مجهز به قالب و پوشش مقاوم باشد تا در صورت سقوط اشياء يا ابزار كار روي آنها موجب حركت ناگهاني پرس نشود.
استفاده از حفاظ هاي زيردر دستگاههاي پرس توصيه ميشود:
۱ـ استفاده از حفاظ هاي مكانيكي جهت حفاظت تسمه متحرك، پدال و….
۲ـ استفاده از حفاظ نوع ثابت جهت قسمتهاي تسمه، چرخهاي گردان و موتورها.
۳ـ استفاده از حفاظ قفل شونده (Inter Lock) يا حفاظ خودكار (Automatic).
۴ـ استفاده از حفاظ فتو الكتريك براي قسمتهاي خطر.
۵ـ استفاده از حفاظ كنترل با دو دست به جاي يكدست.