بیماری مولتیپل اسکلروزیس که به بیماری ام اس (MS) شناخته می‌شود، یک بیماری خود ایمنی است. سیستم ایمنی بدن به سیستم عصبی مرکزی حمله می‌کند و به رشته‌های عصبی آسیب می‌رساند. این حمله عصبی کار مغز را برای “ارتباط” با بقیه بدن مشکل می‌کند و باعث علائمی مانند ضعف، گزگز یا بی حسی در اندام‌های شما، مشکل در صحبت کردن،کندی حرکات، درد مزمن، افسردگی و از دست دادن بینایی می‌شود.
چندین دارو برای درمان ام اس استفاده می‌شود. داروها می‌توانند عوارض جانبی جدی ایجاد کنند، و با گذشت زمان، می‌توانند برای برخی افراد موثر نباشند. اما یک درمان جدید شامل سلول درمانی (سلول‌های بنیادی) ممکن است برای افرادی که مبتلا به ام‌اس عودکننده- (RRMS) هستند و سایر داروها به آنها کمک نکرده‌اند، کارساز باشد.
با RRS، برای مدتی هیچ علامتی یا علائم خفیفی نخواهید داشت. سپس برای مدت کوتاهی علائم شدیدی خواهید داشت که به آن عود می‌گویند. RRMS در نهایت می‌تواند به شکل دیگری از بیماری تبدیل شود، جایی که علائم شما هرگز از بین نمی‌روند.
سلول درمانی بیماری ام اس HSCT چیست؟
سلول‌های بنیادی می‌توانند به انواع مختلفی از سلول‌ها در بدن تبدیل شوند.برخی پزشکان از نوعی درمان با سلول‌های بنیادی به نام پیوند سلول‌های بنیادی خونساز (HSCT) برای درمان RRMS استفاده می‌کنند. اما تحقیقات بیشتری مورد نیاز است تا بدانیم HSCT چقدر در برابر آن عمل می‌کند.
در روش HSCT، پزشکان به شما دارو می‌دهند تا به شما کمک کند سلول‌های بنیادی مغز استخوان بیشتری بسازید. سپس مقداری خون از شما می‌گیرند و سلول های بنیادی را در آن ذخیره می‌کنند تا بعداً استفاده کنند. در مرحله بعد دوزهای بالایی از شیمی درمانی و سایر داروهای قوی دریافت خواهید کرد تا به شدت سیستم ایمنی را کاهش دهند. این کار در بیمارستان انجام می‌شود و ممکن است لازم باشد تا ۱۱ روز در آنجا بمانید.
پزشک سلول‌های بنیادی را در جریان خون قرار می‌دهد تا بتوانند به گلبول‌های سفید جدید تبدیل شوند و به بدن شما کمک کنند تا سیستم ایمنی جدید و سالمی بسازد. شما همچنین داروهایی مانند آنتی بیوتیک‌ها را برای کمک به مبارزه با عفونت‌ها و سایر بیماری‌ها دریافت خواهید کرد تا زمانی که سیستم ایمنی شما بتواند دوباره کار خود را انجام دهد.
درمان معمولا چند هفته طول می کشد. اما بهبودی ممکن است چندین ماه طول بکشد. درمان بیماری ام اس در هر فرد متفاوت است، اما زمانی که درمان موفقیت آمیز باشد، سیستم ایمنی بدن شما باید ظرف ۳ تا ۶ ماه به قدرت کامل خود بازگردد.
آیا درمان بیماری ام اس با سلول های بنیادی موثر است؟
درمان بیماری ام اس به روش HSCT برای همه مبتلایان به ام اس اثر ندارد. اکثر افرادی که به بیماری ام اس مبتلا می‌شوند در مطالعات تحقیقاتی به نام کارآزمایی‌های بالینی شرکت می‌کنند که آیا یک درمان یا دارو ایمن و موثر است یا خیر.
یک مطالعه و کارآزمایی روی ۲۴ نفر مبتلا به RRMS نشان داد که ۶۹ درصد افرادی که درمان با سلول‌های بنیادی انجام داده‌اند، ۵ سال پس از درمان، علائم ام اس یا ضایعات جدید مغزی را که ناشی از MS است، عود نکرده‌اند.
آیا درمان بیماری ام اس با سلول درمانی یک روش بی خطر است؟
درمان با سلول‌های بنیادی خطرات جدی دارد. در طول درمان ام اس با روش HSCT، سیستم ایمنی شما در قدرت کامل نیست. این شانس شما را برای ابتلا به عفونت افزایش می‌دهد.
سیستم ایمنی ضعیف همچنین احتمال ابتلا به مشکلات کلیوی، ریه یا دستگاه گوارش (روده) و همچنین سپسیس را افزایش می‌دهد که یک واکنش جدی و بالقوه کشنده به عفونت است. به همین دلیل است که برخی از کارشناسان می‌گویند قبل از اینکه درمان با سلول‌های بنیادی به درمان استاندارد ام اس تبدیل شود، باید تحقیقات بیشتری انجام شود.
آیا درمان ام اس با سلول های بنیادی توسط FDA برای ام اس تایید شده است؟
نه. هنوز آزمایشی در نظر گرفته می‌شود. برخی از کلینیک ها در کشورهای دیگر از HSCT برای ام اس استفاده می‌کنند.
برای مثال، اگر RRMS شدید التهابی دارید، ممکن است کاندید درمان شوید. این بدان معناست که شما عودهای جدی ام اس داشته اید و علائم شما به سرعت بدتر شده است زیرا سایر درمان ها کمکی نکرده‌اند.
از پزشک خود در مورد آزمایشات بالینی که در حال آزمایش HSCT هستند سؤال کنید. این آزمایش‌ها راهی برای افراد برای آزمایش داروهای جدیدی است که برای همه در دسترس نیست. آنها می توانند به شما بگویند که آیا یکی از آنها ممکن است برای شما مناسب باشد یا خیر.