لوپوس چیست؟
لوپوس (Lupus) یک بیماری خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به‌جای محافظت از بدن، به بافت‌های سالم حمله می‌کند. این بیماری می‌تواند بخش‌های مختلفی از بدن مانند مفاصل، پوست، کلیه‌ها، قلب، ریه و مغز را درگیر کند.
انواع بیماری لوپوس
لوپوس اریتماتوی سیستمیک (SLE): شایع‌ترین نوع لوپوس که اندام‌های داخلی را درگیر می‌کند.
لوپوس پوستی: فقط پوست را درگیر می‌کند.
لوپوس دارویی: بر اثر مصرف برخی داروها ایجاد می‌شود و معمولاً با قطع دارو بهبود می‌یابد.
لوپوس نوزادی: نوع نادری که نوزادان از مادر مبتلا به لوپوس به ارث می‌برند.
علائم بیماری لوپوس
علائم لوپوس می‌توانند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشند. برخی از رایج‌ترین علائم عبارتند از:
- خستگی مفرط
- درد و التهاب مفاصل
- جوش پروانه‌ای شکل روی صورت
- ریزش مو
- تب‌های بی‌دلیل
- حساسیت به نور خورشید
- درد سینه یا تنگی نفس
- مشکلات کلیوی
علت ابتلا به لوپوس چیست؟
هنوز دلیل قطعی ابتلا به لوپوس مشخص نیست، اما عوامل زیر در آن نقش دارند:
- ژنتیک
- عوامل محیطی (مثل نور آفتاب یا ویروس‌ها)
- تغییرات هورمونی
- مصرف برخی داروها
چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به لوپوس هستند؟
- زنان بین ۱۵ تا ۴۵ سال
- افراد دارای سابقه خانوادگی بیماری‌های خودایمنی
- برخی نژادها مثل سیاه‌پوستان، آسیایی‌ها و اسپانیایی‌تبارها
راه‌های تشخیص لوپوس
تشخیص لوپوس کار ساده‌ای نیست و به بررسی ترکیبی از علائم و آزمایش‌ها نیاز دارد. برخی از آزمایش‌های رایج:
- آزمایش ANA (آنتی‌بادی ضد هسته)
- آزمایش‌های کلیوی و کبدی
- شمارش گلبول‌های خون
- بررسی التهابات و مشکلات سیستم ایمنی
درمان بیماری لوپوس
در حال حاضر درمان قطعی برای لوپوس وجود ندارد، اما با دارو می‌توان علائم را کنترل و از پیشرفت بیماری جلوگیری کرد. مهم‌ترین داروهای مورد استفاده:
- داروهای ضدالتهاب (مثل ایبوپروفن)
- کورتون‌ها (مثل پردنیزولون)
- داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی
- هیدروکسی‌کلروکین (داروی ضد مالاریا)
زندگی با لوپوس
بسیاری از بیماران با سبک زندگی سالم، مدیریت استرس و پیروی منظم از درمان پزشکی، زندگی فعال و طولانی دارند. نکاتی برای مدیریت بهتر لوپوس:
- دوری از نور مستقیم خورشید
- خواب و استراحت کافی
- تغذیه سالم و مقوی
- فعالیت بدنی سبک و منظم
- مراجعه منظم به پزشک